viernes, 20 de abril de 2012

SUMA UTANAKAX UTJIWA (1)

-  Jacinto.. kunamastasa, waliki.
-  Walikiraki, suma  jilata.
-  Jichhurox  Yunguyunktati.
-  Jisa,  Yunguyunktwa.  Uta  luriritwa.  Jumasti,  yap  luriritasa.
-  Janiw  yap  lurkti.  Nayax  eskwelanktwa.  Aymara  yateqeritwa.  Sapüru  eskwelar  sartwa.
-  Tatamasti.
-  Jupax  walikiwa.  Jichhurox  utankiwa.
-  Akasti..
-  Ah..ukax  pä  chiar  phisinakawa.
-  Phisinakamati.
-  Phisinakaxawa.  Suma  uywanakawa.
-  Qawqha  maras  niy  Yunguyunkta.
-  Pä  maraw  niy  Yunguyunkta.  Suma  markawa.  Walja  suma  utanakax  utjiwa.  Ch'oqe  apill  yapunakax  sumawa  ali.  Visitañ  munt-ta.
-  Diospagara, suma jilata.
 - Mariasti, kawkinsa  kullakamax.  Akankiti.
-  Jisa, Mariax  akankiwa.  Jichhurox  uywa  awatiritwa.
-  Jilamasti.
-  Ah.. Pedrox.. markankiwa.
-  Ukhamawa, jakisiñkama.
-  Jakisiñkama, jilata.

(1) Jesús Santisteban Ávila, ejercicios en Aymara elemental.

lunes, 16 de abril de 2012

SAMIQILLQANAKAWA (1)

-  Kunas  akaxa  Julia.
-  Ukax  suma  samiqillqanakawa;  sixsuñ  lapisanakawa.  Uñjan  munta.
-  Ah.. akax  samiqillqanakawa;  colora  lapisanakawa.. waliki Julia.  Jumax, qawqha  samiqillqanakaxa  alta.
-  Waljawa.  Pä  tunka  phesqniwa.
-  Aka  markan  eskwelar  utji.
-  Jisa,  utjiwa.  Yateqañ  munta.  Kunas  yateqañ  munta:  qillqañ,  parlañ,  sixsuñ.
-  Nayax  samichañ  yateqañ  munta.  Khä  eskwelan qawqha  samichañ  yatichirisa  utji.
-  Janiw  yatkti  (phesqa,  kimsa,  pusi)  jani,  janiw  yatkti.
-  Jilamax  samichañ  yatkiti.
-  Jisa, yatkiwa.  Eskwelar  tarey  luriwa.
-  Kawkinsa  suma  yatichañ  liwro  utji.
-  Julina  utjiwa.
-  Qharurox  Juli  markat  sara.  Mä  liwro  alta.
-  Ukhamawa  suma  kullaka.
-  Walikiwa  Julia.

(1) Jesús Santisteban Ávila, ejercicios en Aymara elemental.

lunes, 9 de abril de 2012

JILAXAR KAYUKIW SARANI (1)

m.  Rosawra,  suma  Aymar  yatiraktati.
r.  Yatiraktwa.  Waljawa  Aymar  tarey  lurta:  mayüru,  qillqaña;  payüru,  sixsuña;  sapüru,  parlaña.  Markan  eskwelar  kimsa  Aymar  yatichiriwa  utji.  Yateqeristi.  Tunka  suxtani  utjiwa.  Sumawa.  Jumasti Maria Aymar  parlaña  munta.

m.  Jisa,  Aymar  parlaña  munta.  Tataxar  janirax  munkaniti  kunalaykutex  janiw  jilaxar  utjarakiwa, ja, ja.
r.  Pedrosti
m.  Jilaxar  janiw  akankiti.  Kayukiw  sarani.
r.  Ña  puniwa  jikhisiñani.
m.  Iyaw..  suma  kullaka,  jikhisiñkama.

(1) Jesús Santisteban Ávila, ejercicios en Aymara elemental.

lunes, 2 de abril de 2012

UTA MASIXAWA (1)

-Kunasa  sutimaxa  imilla  wawa? Ah.. jumaxa  Juliawa,  uta  masixawa.  Mama Rosawra  wawapawa.
Qhawqa  maranitasa,  imilla wawa?  Tunka  pesqaniti?  Tunka  suxtaniti?  Qhawqa  maranitasa?
Jumaxa  eskwelaru  saräta?  Eskwelamanxa  qhawqa  yatichirinakasa  utji? Ukhamawa Julia..


(1) Jesús Santisteban Ávila, ejercicios en Aymara elemental.